ارز دیجیتال یا رمز ارز شکل خاصی از پول دیجیتال است که بر پایه علم رمزنگاری ایجاد شده است.
غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال به این معنیست که هیچ نهاد، گروه یا سازمانی آنها را کنترل نمیکند. کریپتو کارنسی ها را می توان به طور مستقیم و بدون دخالت هر گونه واسطه ای در اینترنت به شخص دیگری ارسال کرد.
فرآیند خلق برخی از این پول ها مانند بیتکوین با ماینینگ انجام می شود و برای تعدادی دیگر از آنها، تمامی سکه ها از قبل به صورت استخراج شده در شبکه قرار می گیرند.
بیت کوین اولین ارز دیجیتال حقیقی یا رمز ارزی است که ایده آن سال 2008 در وایت پیپر بیت کوین منتشر و اولین سکه های آن در سال 2009 استخراج شد؛ البته قبل از بیت کوین نیز تلاش های زیادی برای ساخت یک ارز دیجیتال صورت گرفته بود.
ایده شکل گیری ارزهای دیجیتال از دو مشکل بزرگ «اعتماد به شکل ثالث» و «دوبار خرج کردن» ریشه می گیرد.
بیت کوین به عنوان اولین پول الکترونیکی عرضه شد که توانسته بود مسئله اعتماد و دوبار خرج کردن را حل کند.
رفته رفته ارزهای دیجیتال برای حل دغدغه های متفاوتی به وجود آمدند. به عنوان نمونه اتریوم خود را بستری برای توسعه برنامه های مختلف و اجرای قرارداد های هوشمند معرفی کرد، ریپل با نگاه خوشبینانه نسبت به بانک ها بر روی تجدید ساختار ارتباطات بین بانکی و ارائه سیستم پرداختی پرسرعت و کم هزینه متمرکز شد.
تراکنش ارزهای دیجیتال به صورت همتا به همتا عمل میکند و بر اساس مدل استفاده شده، نیاز به واسطه ها را از بین می برد. مسئولیت نظارت بر شبکه ارزهای دیجیتال و تامین امنیت آن توسط نود (Node) تامین می شود.
برای مثال در بیت کوین استخراج کنندگان یا ماینر های هستند که این مسئولیت را بر عهده دارند، در ایاس و ترون درباره انتخاب این نود ها رای گیری می شود.
1-اولین ویژگی ارزهای دیجیتال غیر قابل برگشت بودن تراکنش هاست.اگر انتقال ارز دیجیتالی را انجام دهید و تراکنش شما تایید شود، دیگر نمی توانید آن را برگردانید و این کار تنها در صورتی امکان پذیر خواهد بود که گیرنده متمایل به انجام این کار باشد اما این شیوه در بانکها متفاوت است اگر شما به اشتباه پولی را به حساب شخص دیگری انتقال داده باشید، در نهایت با پیگیری قضایی می توانید آن را پس بگیرید اما اگر بیتکوین یا ارز دیجیتال دیگری را اشتباها به آدرس دیگری بفرستید ، باید بیخیال آن شوید !
2- دومین ویژگی منحصر به فرد ارزهای دیجیتال ناشناس بودن یا نیمه شناس بودن آن هاست.آدرس کیف پول های که همان نقش شماره کارت یا شماره حساب را در حساب های بانکی دارند، شامل اطلاعات هویتی شما نمی شوند.این ادرس ها که از رشته عبارات حروف و اعداد تشکیل شده اند را تنها با بررسی تاریخچه تراکنش ها و تحلیل های عمیق می توان به هویت افراد پی برد.البته برخی ارزهای دیجیتال حریم خصوصی محور مانند مونرو، زی کش و گرین طوری طراحی شده اند که شناسایی هویت را خیلی سخت و غیر ممکن می کنند.
3-سومین ویژگی رمزارزها جهانی یا فرامرزی بودن آن هاست.ارسال پول به نقاط مختلف دنیا ممکن استبا سیستم های فعلی تا چندین روز طول بکشد ولی ارزهای دیجیتال این کار را در عرض چند دقیقه می توانند انجام دهند.ارزهای دیجیتال محدودیت مرزی نمی شناسند و آنها را می توان از هر نقطه ای در دنیا به نقطه دیگر فرستاد.
4-چهارمین ویژگی امنیت ارزهای دیجیتال است.این امنیت در مبادلات درون شبکه ای توسط قدرت هش به اشتراک گذاشته شده توسط افراد تامین می شود. از طرفی سیستم رمزنگاری کلید عمومی و کلید خصوصی این امکان را به اشخاص می دهد که خودشان کنترل پول های دیجیتالشان را بر عهده بگیرند و شخص دیگری نتواند به آن ها دسترسی پیدا کند.
5-پنجمین ویژگی که رمز ارزها را نسبت به پول های معمولی متمایز کرده، انحصاری نبودن انهاست.افراد برای اینکه بتوانند از شبکه های ارز دیجیتال مختلفی مانند بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و غیره استفاده کنند نیازی نیست از شخص یا گروه و سازمانی اجازه بگیرند.آنها میتوانند کل تاریخچه تراکنش ها را ادانلود کرده و خودشان بدون نیاز به کسب اازه اقدا به ارسال یا دریافت ارز دیجیتال کنند.
